Όταν ο τραγουδιστής B Howard ανέβει στη σκηνή στη Μόσχα αυτόν τον μήνα, θα γράψει ιστορία. Στις 20 Σεπτεμβρίου, ο καλλιτέχνης που γεννήθηκε στο Λος Άντζελες θα είναι ο πρώτος που θα εκπροσωπήσει τις ΗΠΑ στον αναβιωμένο μουσικό διαγωνισμό Intervision της Ρωσίας.
Η Ρωσία επανέφερε το brand Intervision, που παρέμενε σε μεγάλο βαθμό «ανενεργό» από το 1980, εκτός από μια σύντομη επανεμφάνιση το 2008, μετά την αποβολή της χώρας από την Eurovision λόγω της πλήρους εισβολής στην Ουκρανία το 2022.
Στην ιστοσελίδα της Intervision διαβάζουμε τη φράση: «Το παγκοσμίου φήμης μουσικό γεγονός επιστρέφει στη Ρωσία», όμως ο διαγωνισμός αυτός δημιουργήθηκε στην πραγματικότητα στη δεκαετία του 1960 στην Τσεχοσλοβακία. Επιπλέον, ο αρχικός διαγωνισμός είχε πολύ διαφορετικούς στόχους.
«Η ιδέα της Intervision σίγουρα δεν ήταν αυτή που παρουσιάζουν σήμερα οι Ρώσοι», εξηγεί ο ιστορικός Dean Vuletic, που έχει μελετήσει εκτενώς τον διαγωνισμό. Σε αντίθεση με την τωρινή ρωσική εκδοχή, ο αρχικός διαγωνισμός, από το 1965 έως το 1968, είχε στόχο να φέρει κοντά Ανατολή και Δύση.
Music has connected us: USA presents its representative at “Intervision’25”. Meet singer, songwriter and producer Brandon “B.” Howard 🇺🇸
— Intervision 2025 (@intervisionwld) August 21, 2025
He is a world-class star whose music beats borders and unites cultures 🤝
Please support him with your likes 👍#Intervision2025 pic.twitter.com/tXFzEHafa7
Η Τσεχοσλοβακική Τηλεόραση είχε μάλιστα προτείνει συνεργασία με τους διοργανωτές της Eurovision, πρόταση που απορρίφθηκε. Όταν τελικά ξεκίνησε, ο διαγωνισμός περιλάμβανε καλλιτέχνες από τη Δύση μαζί με ανατολικοευρωπαϊκούς, όπως η νικήτρια της Eurovision Sandie Shaw και ο Αυστριακός Udo Jürgens, που εμφανίστηκαν ως ενδιάμεσα acts.
Η Πολωνία πήγε ακόμα πιο μακριά το διεθνές πνεύμα της Intervision κατά τη δεύτερη φάση του διαγωνισμού (1977-1980), προσκαλώντας καλλιτέχνες από την Ιαπωνία, τις ΗΠΑ και τον Καναδά σε έναν παράλληλο διαγωνισμό για εκπροσώπους δισκογραφικών εταιρειών. Και οι δύο εκδοχές ήταν ουσιαστικά εμπορικές προσπάθειες, με τους Τσέχους και Πολωνούς διοργανωτές να χρησιμοποιούν την πλατφόρμα για να προσελκύσουν δυτικές δισκογραφικές εταιρείες και να ξεκινήσουν καριέρες, όπως αυτή του Karel Gott, που έγινε η μεγαλύτερη ποπ σταρ της Τσεχοσλοβακίας μετά τη νίκη του στην πρώτη Intervision.
Όπως λέει ο Vuletic: «Ήθελαν να προσελκύσουν το ενδιαφέρον των δυτικών εμπορικών εταιρειών. Δεν ήταν κομμουνιστές που ήθελαν να αγνοήσουν τον καπιταλισμό».
Οι ίδιοι οι Σοβιετικοί, από την άλλη, δεν είχαν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για αυτούς τους πρώιμους διαγωνισμούς. «Αφού επισκέφθηκα τα αρχεία στη Μόσχα, καταλήγω στο συμπέρασμα ότι οι Ρώσοι δεν ενδιαφέρονταν ιδιαίτερα», σημειώνει ο Vuletic. Με μια τεράστια εγχώρια αγορά, δεν χρειάζονταν την Intervision για να προσεγγίσουν το ευρύτερο κοινό.
Για να κατανοήσουμε γιατί ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν εμπλέκεται τώρα τόσο ενεργά, φέρνοντας τον διαγωνισμό ξανά στη ζωή μέσω προεδρικού διατάγματος τον Φεβρουάριο, χρειάζεται να δούμε πώς άλλαξε η Eurovision από την εποχή του Ψυχρού Πολέμου. Η επέκταση της European Broadcasting Union προς τα ανατολικά τη δεκαετία του 1990 άλλαξε δραματικά τον χαρακτήρα του διαγωνισμού, φέρνοντας τηλεοπτικούς φορείς από πρώην σοβιετικές και κομμουνιστικές χώρες, που χρησιμοποίησαν την πλατφόρμα για να επιβεβαιώσουν την ευρωπαϊκή τους ταυτότητα.
Η αλλαγή αυτή συνέπεσε με τη σύνδεση της Eurovision με LGBTQ+ θέματα, ξεκινώντας με τον Πάλλ Οσκαρ από την Ισλανδία – τον πρώτο ανοιχτά γκέι διαγωνιζόμενο το 1997 – και ακολουθούμενη από τη νίκη της Dana International το 1998 και της Conchita Wurst το 2014. Η νίκη της τελευταίας ενόχλησε ιδιαίτερα τη Μόσχα, καθώς συνέπεσε με την προώθηση από την κυβέρνηση Πούτιν των «παραδοσιακών αξιών» και τη θέσπιση νόμων που περιορίζουν το LGBTQ+ περιεχόμενο.
Για τη μελέτη πολιτισμικής εικόνας και ταυτότητας, η Bárbara Barreiro León θεωρεί ότι η Intervision λειτουργεί ως «πολιτισμικό αντίβαρο» στη Eurovision και γεννήθηκε από «την επιθυμία να αμφισβητηθεί η δυτική πολιτιστική κυριαρχία, ιδιαίτερα καθώς η Eurovision έχει γίνει συνώνυμη με τις φιλελεύθερες, δυτικές αξίες».
Πέρα από το στοιχείο του θεάματος, ίσως ακόμα πιο ενοχλητικό για το Κρεμλίνο ήταν ο ρόλος της Eurovision ως πλατφόρμας για χώρες πρώην Σοβιετικής Ένωσης να παρουσιάσουν την ανεξαρτησία και τον πολιτισμό τους. Οι πολλές νίκες της Ουκρανίας – όπως το τραγούδι της Jamala το 2016 για την απέλαση των Κριμαίων Τατάρων από τον Στάλιν – αμφισβήτησαν ευθέως την αφήγηση του Πούτιν ότι η Ουκρανία δεν έχει νόμιμο ανεξάρτητο πολιτισμό και ιστορία. Όπως σημειώνει η ιστορικός Catherine Baker, η δημιουργικότητα της Ουκρανίας στη Eurovision έχει κάνει τον διαγωνισμό «μια πλατφόρμα όπου εκατοντάδες εκατομμύρια θεατές βλέπουν ότι οι ψευδείς ισχυρισμοί του Πούτιν για την Ουκρανία δεν ισχύουν».
Ενώ οι Ρώσοι αξιωματούχοι υπόσχονται να προωθήσουν τις «παραδοσιακές αξίες» και να απορρίψουν ό,τι θεωρούν «διαστροφές» της Eurovision, η λογική αυτή προσέγγιση μπορεί να έχει αντίθετο αποτέλεσμα. «Ο κόσμος θέλει να βλέπει Eurovision λόγω όλης αυτής της διαφορετικότητας, των προκλήσεων και της πολιτικής», λέει ο Stephen Hutchings, που μελετά τα ρωσικά ΜΜΕ για δεκαετίες.
Ποιες χώρες συμμετέχουν λοιπόν στο εναλλακτικό όραμα του Πούτιν; Οι συμμετέχουσες φαίνεται να είναι κυρίως ουδέτερες ή φιλικές προς τη Ρωσία όσον αφορά την Ουκρανία, αν και η λίστα παραμένει ρευστή.
Αρχικές αναφορές ανέφεραν 20-21 χώρες, ενώ η επίσημη ιστοσελίδα αναφέρει 17 – αρκετά λιγότερες από τις 37 που συμμετείχαν στην ESC φέτος στη Βασιλεία. Μεταξύ τους βρίσκονται η Λευκορωσία, το Καζακστάν, η Βενεζουέλα, η Κούβα και το Κατάρ, καθώς και η Σερβία, υποψήφια για ένταξη στην ΕΕ.
Meet the charming singer Netsanet Sultan, representative of Ethiopia 🇪🇹 at our contest!
— Intervision 2025 (@intervisionwld) September 4, 2025
She is well known in her country and far beyond for her powerful vocals ⚡️
Welcome her with your kind wishes 👇 #Intervision2025 pic.twitter.com/ttPe0mT76q
Η συμμετοχή των ΗΠΑ, με καλλιτέχνη που ίσως είναι πιο γνωστός για τη φήμη ότι είναι γιος του Michael Jackson, είναι ίσως η πιο παράξενη. Προφανώς, η Ουκρανία δεν θα συμμετάσχει. Το Υπουργείο Εξωτερικών της έχει καταδικάσει το γεγονός «ως εργαλείο εχθρικής προπαγάνδας και μέσο λευκαρίσματος της επιθετικής πολιτικής της Ρωσικής Ομοσπονδίας».
